CÙNG TĂM BÔNG CHĂM SÓC TAI MŨI MẮT ĐÚNG CÁCH
17/08/2025
CÙNG TĂM BÔNG CHĂM SÓC TAI MŨI MẮT ĐÚNG CÁCH
Tăm bông là vật dụng quen thuộc trong hầu hết các gia đình, thường được sử dụng để vệ sinh tai, mũi và mắt. Tuy nhiên, việc dùng tăm bông sai cách có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như tổn thương màng nhĩ, viêm mũi hoặc nhiễm trùng mắt. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin khoa học và hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc tai – mũi – mắt an toàn, hiệu quả với tăm bông
Tai: cấu trúc tự làm sạch và giới hạn can thiệp
Ống tai ngoài là một ống hình trụ, bao gồm sụn và xương, được lót bởi một lớp da mỏng giàu tuyến ráy tai và tuyến bã nhờn . Các tuyến này tiết ra một chất sáp có độ pH hơi axit, ức chế sự phát triển của vi khuẩn và ngăn ngừa sự bào mòn biểu mô có thể xảy ra do độ ẩm còn sót lại trong ống tai. Vậy nên khi sử dụng tăm bông sai cách để vệ sinh tai:
- Ráy tai bị nén lại, tạo nút bít
- Nguy cơ trầy xước ống tai, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập
- Trong trường hợp lực tác động mạnh, có thể gây thủng màng nhĩ
Khuyến nghị y khoa: chỉ làm sạch vành tai và phần ngoài ống tai (khoảng 5–7 mm tính từ lỗ tai), và cần vệ sinh hàng ngày đặc biệt là sau khi bơi hay tắm gội. Nếu ráy tai tích tụ sâu hoặc cứng, nên đến cơ sở y tế để hút hoặc lấy bằng dụng cụ chuyên dụng dưới soi tai
Mũi: vùng tiền đình là “ranh giới an toàn”
Niêm mạc mũi rất giàu mao mạch và thần kinh cảm giác. Khu vực tiền đình mũi là vùng duy nhất có thể vệ sinh bằng tăm bông. Việc đưa sâu hơn vào hốc mũi có thể gây:
- Chảy máu cam do vỡ mao mạch
- Tổn thương niêm mạc, tạo điều kiện cho vi khuẩn tụ cầu phát triển
Khuyến nghị y khoa: làm ẩm đầu tăm bông bằng dung dịch NaCl 0,9% trước khi lau để giảm ma sát. Thao tác nhẹ, xoay ngoài bề mặt, tránh đưa sâu quá giới hạn tiền đình mũi (~1 cm). Trường hợp dịch nhầy đặc hoặc nhiều, nên sử dụng rửa mũi bằng dung dịch đẳng trương hoặc ưu trương thay vì cố gắng lấy bằng cơ học
Mắt: chỉ tác động lên bờ mi và khóe mắt
Bề mặt nhãn cầu (giác mạc, kết mạc) cực kỳ nhạy cảm và dễ trầy xước. Tăm bông chỉ nên tiếp xúc với bờ mi và khóe mắt để:
- Loại bỏ ghèn mắt tích tụ
- Vệ sinh bờ mi mắt
Khuyến nghị y khoa:
- Rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn trước khi vệ sinh
- Làm ẩm tăm bông bằng dung dịch rửa mắt vô trùng hoặc nước muối sinh lý
- Lau theo hướng từ góc trong mắt ra ngoài mắt
- Mỗi mắt dùng một tăm bông riêng để tránh lây nhiễm chéo
Trong các trường hợp mắt đỏ, sưng, chảy mủ hoặc nhìn mờ, cần ngừng vệ sinh tại nhà và khám chuyên khoa mắt ngay lập tức
Nguyên tắc sử dụng tăm bông an toàn
- Chỉ dùng một lần và phải là loại kháng khuẩn cao, đầu bông quấn chặt, không xơ
- Bảo quản ở nơi khô ráo, tránh ẩm mốc
- Không dùng để xử lý vết thương sâu hoặc đang chảy máu
- Trẻ em chỉ sử dụng khi có sự giám sát của người lớn
Tăm bông là dụng cụ hữu ích trong vệ sinh cá nhân, nhưng chỉ an toàn khi hiểu rõ giới hạn can thiệp vào các cơ quan nhạy cảm như tai, mũi, mắt. Thực hành đúng khuyến nghị y khoa không chỉ giúp làm sạch hiệu quả, mà còn bảo vệ cấu trúc sinh lý và phòng tránh tổn thương. Một thao tác nhỏ, nếu được thực hiện khoa học, sẽ mang lại lợi ích dài lâu cho sức khỏe giác quan
Tin tức liên quan
